Duygu-Düşünce-Davranış
Düşünce, duygu ve
davranışlarımız bir bütün halinde olup bir etkileşim içindedir. Kişinin
oluşturduğu olumsuz duygu durumu onun olumsuz düşünceler oluşturmasını
tetikleyip, en sonunda durumu daha da zorlaştıran olumsuz davranışlar içinde
bulunmasına neden olmaktadır. Bu durumu şu şekilde anlatabiliriz. Örneğin;
sınavdasınız. Aşırı bir heyecan için de umutsuz, sıkıntılı ve kaygılı bir duygu
içindesiniz. O an aklınıza ise hata yapmamalıyım, sınavdan yüksek not
almalıyım, eğer düşük not alırsam bu benim sonum olur gibi düşüncelerle
geliyor. Hemen ardından aşırı heyecan ve
kaygının etkisiyle hata yapmamam gerekiyor düşüncesi ile birlikte soruları
doğru okumadan cevaplamaya davranışı sergiliyorsunuz. İşte bu noktada oluşan
duygu-düşünce ve davranışın doğrudan başarınızı etkilediğinden bahsedebiliriz.
Oysa sınavdasınız ve şuan heyecanlı ve kaygılıyım, bu benim en doğal duygum
çünkü sınavda başarılı olmak istiyorum. Bu yüzden bu şekilde düşünüyorum.
Olabilecek en kötü şey sınavda başarısız olmam. Ama şuan bunun için hiçbir şey
yapamayacağım anlamana gelmez. gibi düşünceler ile rahatlamak, soruları daha
dikkatli okumanızı sağlayabilir. Bir bakıma durum hakkında alternatif
düşünceler üretebilmek, yaşanılan aynı duru daha gerçekçi değerlendirmek olumlu
sonuçlar doğurmasını sağlayacaktır. Bilinmelidir ki bu kesinlikle kendinizi
kandırma, polyanacılık oynamak değildir. Yaşadığınız durumu bilişsel yeniden
yapılandırmanızı sağlayıp olumsuz hissettiğiniz duygunun olumsuz düşüncesi ve
olumsuz davranışını ortadan kaldırmada etkili olabilecektir.
Yorumlar
Yorum Gönder